تاریخ ارسال : 1404/07/17
در دنیایی که تلفن های هوشمند جزئی از زندگی روزمره ما شده اند، پرسشی قدیمی اما همچنان بحث برانگیز ذهن ها را مشغول کرده است: آیا شرکت های فناوری مانند گوگل و اپل، از طریق گوشی های هوشمند ما را شنود می کنند؟
شنود تلفن‌های هوشمند به توانایی بالقوه دستگاه‌ها یا اپلیکیشن‌های نصب شده بر روی آن‌ها برای ضبط مکالمات محیطی کاربر بدون اجازه صریح یا آگاهی او اشاره دارد. این نگرانی اغلب به دلیل همزمانی‌های عجیبی شکل می‌گیرد که کاربر درباره یک محصول صحبت می‌کند و بلافاصله تبلیغ همان محصول را در شبکه‌های اجتماعی مشاهده می‌کند. اگرچه شرکت‌های بزرگ این ادعا را رسماً رد می‌کنند و ادعا دارند که دستیارهای صوتی فقط پس از یک عبارت بیدارکننده فعال می‌شوند، اما شواهد فنی و تاریخی نشان می‌دهد که این دستگاه‌ها همواره در حالت "گوش دادن غیرفعال" برای تشخیص فرمان‌های فعال‌سازی قرار دارند، و همین امر باعث می‌شود مرز بین گوش دادن غیرفعال و ضبط فعال، همواره مبهم و محل تردید باشد.
معمای تلفن‌های هوشمند و همزمانی عجیب تبلیغات
در سالیان اخیر، یک تجربه مشترک و تا حدی دلهره‌آور در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی به یک باور عمومی تبدیل شده است: تلفن‌های هوشمند ما در حال شنود دائمی مکالمات خصوصی هستند. این باور زمانی تقویت می‌شود که بلافاصله پس از بحث درباره یک محصول خاص، تبلیغ همان کالا به صورت هدفمند در فید کاربر ظاهر می‌شود.
با این حال، کارشناسان حریم خصوصی و امنیت سایبری معتقدند که حقیقت این پدیده، هرچند کمتر هیجان‌انگیز، اما از نظر وسعت و تأثیرگذاری، بسیار بزرگ‌تر از شنود صوتی ساده است.
توضیح رسمی شرکت‌های گوگل و اپل: حالت گوش دادن غیرفعال
شرکت‌های بزرگ فناوری، گوگل و اپل، همچنان قویاً ادعای شنود غیرمجاز را رد می‌کنند. آن‌ها اصرار دارند که قابلیت‌هایی مانند Google Assistant و Siri تنها پس از شنیدن فرمان صوتی خاصی مانند «Hey Google» یا «Hey Siri» فعال می‌شوند.
اما حقیقت فنی این است: برای تشخیص این فرمان‌های بیدارکننده، سیستم‌ها باید همیشه در یک حالت گوش دادن غیرفعال باشند. این وضعیت زمینه را برای نگرانی‌های امنیتی فراهم می‌کند، حتی اگر نیت اصلی شرکت، سوءاستفاده نباشد.
ترفندهای تبلیغاتی: قدرت تحلیل کلان داده‌ها
به گفته کارشناسان، علت اصلی همزمانی عجیب تبلیغات، نه شنود صدا، بلکه تحلیل کلان داده‌ها (Big Data Analysis) در مقیاس‌های وحشتناک است. شرکت‌های فناوری حجم عظیمی از داده‌ها را جمع‌آوری می‌کنند که شامل موارد زیر است:
-
تاریخچه جستجو و وبگردی: علایق کاربر را از طریق گوگل، یوتیوب و مرورگرها ردیابی می‌کنند.
-
داده‌های موقعیت مکانی: الگوهای رفت و آمد فیزیکی و مکان‌های مورد علاقه کاربر را ثبت می‌کنند.
-
الگوهای اپلیکیشنی: تحلیل می‌کنند که کاربر از چه اپلیکیشن‌هایی استفاده می‌کند، چه زمانی و برای چه مدت.
-
داده‌های متنی (Textual Data): تحلیل ایمیل‌ها (Gmail)، پیام‌ها و ارتباطات متنی (در صورت اجازه کاربر).
الگوریتم‌های هوشمند می‌توانند با ترکیب این داده‌ها، نیازها و علایق بعدی کاربر را پیش‌بینی کنند و تبلیغات مرتبط را قبل از اینکه کاربر حتی آن را جستجو کند، نمایش دهند.
موارد تأیید شده نقض حریم خصوصی و شنود انسانی
با وجود انکار رسمی، گزارش‌هایی در سال‌های گذشته ثابت کرده است که حریم خصوصی کاربران کاملاً نقض شده است:
شنود انسانی فایل‌های صوتی: در سال ۲۰۱۹، افشا شد که فایل‌های صوتی ضبط شده توسط دستیار گوگل و Siri توسط پیمانکاران انسانی شنود و بررسی می‌شد تا عملکرد هوش مصنوعی بهبود یابد. پس از اعتراض عمومی، اپل این کار را متوقف کرد و اکنون فقط با رضایت آگاهانه کاربر این کار انجام می‌شود.
همکاری‌های دولتی (پروژه PRISM): افشاگری ادوارد اسنودن در سال ۲۰۱۳ نشان داد که شرکت‌های بزرگ آمریکایی مانند گوگل و اپل، تحت فرامین دادگاه‌های سری (مانند FISA Court)، اطلاعات کاربران را در اختیار آژانس‌های دولتی مانند NSA قرار می‌دادند. این موضوع تأکید می‌کند که نگرانی اصلی صرفاً از سوی شرکت‌ها نیست، بلکه از همکاری‌های پنهان میان بخش خصوصی و دولتی نیز نشأت می‌گیرد.
توصیه‌های امنیتی و راهکارهای محافظتی
برای به حداقل رساندن خطرات و افزایش حریم خصوصی در برابر گوش دادن‌های ناخواسته، کاربران باید فعالانه اقدام کنند:
-
غیرفعال‌سازی دستیارهای صوتی: در صورت عدم نیاز، دستیارهای صوتی را به طور کامل در تنظیمات گوشی غیرفعال کنید.
-
محدود کردن دسترسی میکروفون: مجوز دسترسی اپلیکیشن‌ها (به خصوص شبکه‌های اجتماعی) به میکروفون را فقط در صورت استفاده ضروری صادر کنید.
-
به‌روزرسانی منظم: همواره سیستم عامل و اپلیکیشن‌ها را به‌روز نگه دارید تا از جدیدترین وصله‌های امنیتی بهره ببرید.
-
بررسی مجوزهای برنامه: به طور منظم لیست اپلیکیشن‌ها و مجوزهای آن‌ها را در تنظیمات گوشی مرور کنید و مجوزهای مشکوک را لغو نمایید.
به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
1
2
3
4
5
(1)